Köşe filesi, sıva filesi ve özel deliklere sahip PVC köşe profilini bir araya getirmekte olup özel kullanım alanına sahip malzemelerden biridir. Sıva fileleri cam ipliğinden dokunmuş takviye fileleriyle sıva ve macun çatlaklarının önlenmesinde kritik bir rol üstlenirler. Bu sayede kullanılan özel bir kaplamayla hem dış hava koşullarına hem sıvaların içindeki alkaliye karşı dayanıklılık sağlanmış olur. Kaplamanın kalınlığı arttıkça malzemenin de dış etkenlere ve alkaliye karşı dayanımı artar. Bu nedenle uygulama sırasında kullanılacak malzemenin her iki yönde %4’ten daha fazla esnekliğe sahip olmamasına özen gösterilmelidir.
Gerek iç gerek dış cephelerin yalıtım ve mantolama uygulamasının yanı sıra mevcut çatlaklar üzerinde gerçekleştirilecek olan tamir sıvalarında, yapılarda bulunan taşıyıcı elemanların birleşim yerlerindeki mevcut gerilmelerin yol açabileceği çatlakların önlenmesinde, çimento bağlayıcılı plastik katkılı elastik su yalıtım malzemelerinin uygulanmasında, mermer ve cam mozaiklerin arkasında destek amaçlı takviyelerde köşe filesi kullanımı sıklıkla karşımıza çıkar.
Alçı ve gaz beton blokları üzerinde gerçekleştirilmekte olan sıva uygulamalarına ek olarak en az 25 ila 30 cm eninde olmak kaydıyla prefabrik yapı elemanlarının eklerinde, yine en az 25 ila 30 cm eninde olmak kaydıyla farklı malzemelerin birleşim yerlerinde, epoksi zemin kaplamalarının takviyesine yönelik uygulamalarda, çimento alçı ve akrilik esaslı macun sıvaların takviyesinde kullanımı da söz konusu olabilir.
Köşe Filesi Kullanmak Neden Önemlidir?
Son yıllarda pek çok farklı alanda kullanılan bir yardımcı eleman olan köşe filesi, dış cephe mantolama sistemlerinde köşelerde destekleyici olarak kullanılmaktadır. Köşe filesi aynı zamanda fileli köşe profili olarak da adlandırılır. Mantolama sistemlerinde pencere, kapı ve bina köşelerinde kullanıma uygun yapısıyla dikkat çeker. Köşe filesi; geri dönüşüm ya da orijinal PVC ham maddeden plastik profil üzerine dilimlenen sıva filesinin ısıdan ya da farklı yöntemlerden faydalanılarak yapıştırılması yoluyla elde edilir.
Binaların çatlama riski en yüksek bölgeleri olan köşeler, aynı zamanda rüzgara ve diğer mekanik zorlamalara fazlasıyla maruz kalırlar. Bu nedenle binaların dış cephe mantolama uygulamalarında köşe profili kullanımı tercih edilir. Köşe profillerini, PVC fileli köşebent ve alüminyum köşebent olarak ikiye ayırmak mümkündür. Piyasada son derece büyük ilgiyle karşı karşıya olan fileli profillerin tercih edilmesi, olası bir yanlış uygulama riskini azaltan unsurlardan biridir. Bu tür köşebentlerde köşe profilinin filesiyle, yapılmış olan sıvanın filesi üst üste bindiği için tam bir bütünlük sağlanması mümkün olabilir.
Fileli köşebent gerek alkali ortama gerek korozyona dayanıklılığıyla dikkat çeken bir yardımcı elemandır. PVC fileli açılı köşe profil yapılarda 0 ila 180 derece açılarda, iç veya dış köşelerde, ısı yalıtım levhalarının yapıştırılıp dübellenmesinden sonra uygulanmalıdır. Düzgün, keskin ve sağlam hatlar elde edebilmek için ilk kat sıvanın üzerine çelik malayla tutturulur ve ikinci kat sıva yapılarak bitirilir. Fileli olarak üretildiği için ilk ve ikinci kat sıvalar arasında güçlü bir aderans oluşturur. Bu sayede sıvayla bütünlük sağlamayı başarır.
Fileli Köşe Kullanımına Neden İhtiyaç Duyulur?
Fileli köşe temelde kapı ve pencere gibi köşelerin darbelere karşı daha dayanıklı olmasına ve dikliğinin sağlanmasına yönelik olarak kullanılan PVC esaslı köşe profilidir. Yüksek alkali dayanımına sahip file ve özel delikli PVC köşe profilinin birleşiminden oluşur. Fileli köşe kullanımı sayesinde duvar köşelerinde düzgün bir bitiş elde etme ve meydana gelebilecek çatlamaları azaltma avantaj sağlanabilir.
Bina köşelerinin, pencerelerin ve kapı kenarlarının olası mekanik hasarlara karşı korunmasını, aynı zamanda sıva katının düzgün olmasını sağlamak için fileli köşe kullanılması tercih edilebilir. İç cephe duvarlarında, dış köşelerin her iki yanından olmak kaydıyla fileli delikli köşe profilleri kullanıldığında; sahip oldukları file bağlantılar sayesinde alçı ya da sıva gibi yapıştırıcılar son derece sağlam bir tutuş kazandırabilirler. Böylece yalnızca dış köşelere dayanıklılık kazandırılması söz konusu olmaz. Aynı zamanda daha düzgün ve estetik bir görünüme sahip olunabilir.
Köşe Filesi Kullanırken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Binaların kenarları ve köşelerinin yanı sıra pencereler ve kapı kenarları hem mekanik zorlamanın hem çatlama riskinin çok yüksek olduğu bölgelerdir. Söz konusu alanlarda düzgün ve olası darbelere karşı dayanıklı köşeler elde etmek için mantolama uygulamaları sırasında mantolama köşe filesi kullanımına ihtiyaç duyulur.
Mantolama uygulamaları kapsamında ince kat bir sıva çekilir, daha sonra ilk kat sıva harcının içine mantolama köşe filesi yerleştirilir. Üzerine ise donatı filesi uygulanır. Fileli köşe profillerini kullanmak hem işçilik maliyetini hem uygulama sırasında harcanan zamanı minimize etmeye yardımcı olur. Ayrıca montaj sırasında çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkması olası yanlış uygulama riskini minimize etme imkanı elde edilebilir.
Fileli köşebent; ısı yalıtım sistemlerinde, pencerelerde ve binaların köşelerinde kullanıma uygun bir yardımcı eleman olarak geniş kullanım alanıyla dikkat çeker. Fileli köşebent, PVC profillerin üzerine cam tülünden yapılan sıva filelerini çeşitli yöntemlerle yapıştırarak elde edilebilir.
Dış cephe mantolaması kapsamında öncelikle köşe filesi uygulanır, daha sonra ısı yalıtım sıvası uygulamasına geçilir. Isı yalıtım sıvası, yapının dış cephesinin en üst üst bitiş noktasından başlanarak aşağı doğru uygulanır. File sıva uygulaması sırasında sıva tam olarak kurumadan önce üzerine, yukarıdan aşağıya doğru olmak kaydıyla, donatı filesi olarak da bilinen alkali dayanımlı ısı yalıtım filesinin uygulanması gerekir.
Uygulama yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, donatı filesinin ısı yalıtım levhasına gömülmemesidir. İkinci kat sıva kuruduktan sonra malayla mineral sıva olarak bilinen çimento esaslı dekoratif sıva uygulamasına geçmek mümkündür. Tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra silikonlu dış cephe astarı uygulanır, dış cephe boyama işlemi yapılarak süreç sonlandırılır.
Mantolama uygulamaları, her tür yapıda ısı kaybı yaşanmasını önlemeye yardımcı olur. Yapıların dış yüzeyine yönelik mantolama uygulamaları mutlaka alanında uzman ve deneyimli profesyoneller tarafından gerçekleştirilmelidir. Mantolama uygulamasından optimum fayda sağlanması için uygulamanın belirli kriterler göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmesi gerekir.
Mantolama uygulamasına başlanmadan önce, dış cephede yapılacak yalıtım çalışmalarının zarar görmemesi ya da yalıtımın olumsuz yönde etkilenmemesi için bazı unsurları ortadan kaldırmak gerekebilir. Bu kapsamda; uygulama yapılacak binanın zaman içinde dökülmeye yüz tutan boyaları, çanak anten, vida ve benzeri unsurların olumsuz etkileri olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tür unsurlar ortadan kaldırılmadan kusursuz bir mantolama çalışması yapılması söz konusu değildir.
Bina mantolama işlemi için hazır hale getirildikten sonra mantolama uygulamasına başlanabilir. Ancak mantolama işlemi sırasında izlenecek işlem adımları her yapı özelinde farklılık gösterebilir. Bu nedenle ilk olarak yapı özelinde ihtiyaçlar belirlenmelidir. Belirlenen proje dahilince öncelikle subasman profilleri uygulanır, daha sonra çimento bazlı yapıştırıcılar kullanılarak ısı yalıtım levhaları yüzeye yapıştırılır. Son adımda ise dübelleme yapılarak sabitlenir. Kenar ve köşe profillerinden sonra file sıva uygulanır. Ardından dekoratif sıva uygulaması ve dış cephe boyamasına geçilir.
Mantolama uygulamalarının başarılı olması için her yapı özelinde ihtiyaçlara göre belirlenen aşamalar sırayla, doğru malzemeler kullanılarak ve kaliteli işçilikle gerçekleştirilmelidir.